List Brzeskiego oddziału nielegalnego ZPB do władz Rzeczypospolitej Polskiej oraz instytucji wspierających Polonię

Szanowni Państwo!

Wysyłamy niniejszy list w celu poinformowania o zaistniałej sytuacji wokół polskich organizacji na Białorusi z nadzieją na wysłuchanie i zrozumienie.

Po wybraniu na VIII zjezdzie Prezesem ZPB w Grodnie 18 listopada 2012 r. Mieczysława Jaśkiewicza, Prezesem Rady Naczelnej Aliny Mickiewicz oraz po powrocie byłej prezes ZPB Andżeliki Borys zaczęły się skrajnie destrukcyjne i niebezpieczne działania wobec struktur Oddziału Brzeskiego ZPB, który pracował konstruktywnie, skutecznie i twórczo. W dalszej konsekwencji doprowadziło to do „najazdu rejderskiego” na oddział ZPB w Brześciu z boku centrali w celu zamiany kierownictwa na bardziej uległe. Odbyło się to w formie przeprowadzenia bezprawnych wyborów prezesa Oddzialu Brzeskiego ZPB przy wyeliminowaniu wszystkich aktualnych struktur i liderów oddziału, towarzyszyły temu kradzież środków oddziału, zastraszenie i próby przekupienia liderów organizacji terenowych, uderzenie w naszą Szkołę i harcerstwo, które od 25 lat skutecznie budujemy i rozwijamy oraz blokowanie publikacji o naszej pracy w mediach.

Te destrukcyjne działania niczym się nie różnią od form stosowanych w systemach totalitarnych, gdzie w taki sposób pozbywają się konkurencji lub nieporządanych przeciwników. Niestety, ten „najazd rejderski” odbył się przy milczącej aprobacie władz Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz …polskiego MSZ. Powstaje pytanie: komu i czemu ma służyć ewidentne łamanie norm demokratycznych i etycznych, osłabienie Związku Polaków na Białorusi, uderzenie w polską oświatę i harcerstwo w obwodzie brzeskim, wyeliminowanie dziesiątków najlepszych sprawdzonych liderów, którzy od 25 lat z wielką determinacją tworzyli płaszczyznę porozumienia i infrastrukturę polskiej oświaty i kultury. Praca organiczna, od podstaw, co prawda nie podnosi notowań polityków, ale służy społeczeństwu polskiemu i m.in. współpracy polsko-białoruskiej, buduje mosty przyjaźni i pozwala uczyć i wychowywać młode pokolenie, dbać o nasze miejsca pamięci.

Skutkiem działań nowego kierownictwa ZPB stało się niepodpisanie przez „Wspólnotę Polską” umowy z naszą Szkołą: przez cały rok odbywało się bezpłatne nauczanie przedmiotów ojczystych – geografii, historii i wiedzy o Polsce, szkolenia zuchów i harcerzy, a zaplanowane dofinansowanie w roku 2013 nie nastąpiło. Również MSZ nie przyznał finansowania na utrzymanie wszystkich struktur Oddziału Brzeskiego ZPB, które prężnie i skutecznie pracowały. Najbardziej ucierpiał Oddział ZPB w Peliszczach, ośrodek nauczania języka polskiego, dla którego było to jedyne źródło wsparcia.

Oddział Brzeski ZPB jest znany z neustannych wysiłków wspólnotowego działania, jako obrońca polskich wartości patriotycznych na Białorusi. W oddziale pracują wolontariusze, którzy m.in. utrzymują i administrują trzy strony internetowe: www.zpb-brzesc.pl, www.echapolesia.pl, www.brzesckatolicki.com, wydają jedyną na Białorusi gazetkę harcerską „Harcerz Brześcia”. Ogromnym wysiłkiem przy bardzo skromnych środkach bez etatów i wynagrodzeń wydajemy jedno z lepszych pism polskich na Wschodzie „Echa Polesia” i szereg innych wydawnictw, jak wydane w roku 2013 „Przewodnik Agroturystyczny po Obwodzie Brzeskim” czy folder informacyjny „Szlakiem Romualda Traugutta i Powstania Styczniowego po Polesiu”.

W związku z „najazdem rejderskim” z boku centrali ZPB podczas zaplanowanej zgodnie ze Statutem ZPB Konferencji Oddziału Brzeskiego ZPB 15 maja 2013 roku, zapadła decyzja liderów o wyjściu z ZPB i powołaniu Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych – nowej płaszczyzny dialogu i współpracy, jako spadkobiercy Oddziału Brzeskiego ZPB w celu kontynuacji działalności kulturalno-oświatowej i zachowania dorobku Polaków zrzeszonych w strukturach i organizacjach terenowych. Przed naszą Konferencją miało miejsce zastraszenie i próby przekupienia działaczy przez pana M.Jaśkiewicza.

Obecne władze ZPB uderzyły w najlepsze struktury obwodu brzeskiego. W listopadzie 2013 r. Polska Szkoła Społeczna im. I. Domeyki (ponad 800 uczniów) będzie obchodzić swoje 25-lecie. Społeczna działalność Szkoły jest dobrze znana na Białorusi. Prężnie i systematycznie działają dwie drużyny harcerskie oraz gromadka zuchowa, Uniwersytet Trzeciego Wieku, Akademicki Chór „Zgoda”, Stowarzyszenie Plastyków Polskich, dział opieki nad miejscami pamięci narodowej, Centrum Edukacji Europejskiej, powstają inne cenne inicjatywy oraz przedsięwzięcia. Oddział wspierał i nadal opiekuje się mniejszymi miejscowymi inicjatywami w obwodzie brzeskim. Tylko w roku 2012 placówkom oświatowym obwodu brzeskiego przekazaliśmy około 2 ton podręczników i lektur szkolnych.

16 czerwca w Pińsku odbyło się pierwsze spotkanie około 150 liderów Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych na uroczystościach Świętojańskich: koncerty naszych chórów w katedrze pińskiej, spływ Piną etc. O tym wydarzeniu na stronie Belsatu ukazał się reportaż, który po brutalnej ingerencji władz ZPB, został usunięty.

Wbrew tym działaniom destrukcyjnym nie uczyniliśmy żadnego kroku w rewanżu. Natomiast władze ZPB rozpoczęły zakrojoną na szeroką skalę oszczerczą kampanię klamstwa oraz niszczenia naszego autorytetu i dorobku. 5 lipca w Konsulacie Generalnym RP w Brześciu zorganizowano t.zw. „okrągły stół dla dialogu”. Jednak nie zaproszono na to spotkanie czołowych liderów Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych, próbując w ten sposób stworzyć podziały już w nowo powstałym Forum.

Obecne władze ZPB – to mikrokosm społeczeństwa białoruskiego, to świadomość, formy i sposoby pracy rodzone w systemie totalitarnym, to brak dialogu i partnerstwa, niebezpieczna koncentracja władzy wykonawczej w rękach prezesa ZPB, brak przejrzystości w rozliczeniach, biurokratyzacja aparatu wykonawczego i osłabienie inicjatyw oddolnych, brak współpracy związków „poziomych” przy dominacji „pionu”. Jako skutek centralizacji, powstała ścisła, zamknięta kasta liderów związkowych, zaangażowanych w działania efekciarskie przy zanikaniu pracy organicznej. Oddziały terenowe traktowane są jako tło czy instrument do głosowania. Oddział Brzeski od lat był zwolennikiem reformowania ZPB, organizacji szkoleń liderów, wsparcia oddziałow i liderów terenowych, stosowania nowoczesnych metod zarządzania. Jako oddział silny i kreatywny, udzielaliśmy pomocy i wsparcia ośrodkom oświatowym i oddziałom terenowym na Białorusi.

Władza ZPB nazwała nas „rozłamowcami”. Tych, którzy 25 lat tworzyli Związek w swoich małych ojczyznach, kto realizował najpiękniejsze projekty patriotyczne, odradzał polskie szkolnictwo i nasze świątynie, opiekował się miejscami pamięci. To Alina Jaroszewicz – załóżycielka ZPB w Brześciu, założycielka i dyrektor Polskiej Szkoły Społecznej im.I.Domeyki, redaktor jednego z najlepszych na Wschodzie pism “Echa Polesia”, to Hanna Paniszewa – opiekunka harcerstwa, założyciel Klubu Inteligencji Katolickiej w Brześciu, redaktor “Brześcia Katolickiego”, Halina Mickiewicz – od 25 lat założycielka i kierownik ośrodka edukacyjnego w Peliszczach, Eugeniusz Lickiewicz z Prużany – opiekun miejsc pamięci narodowej w obwodzie brzeskim, dziennikarz i tłumacz: Jadwiga Szustał –od 25 lat kierownik chóru “Kraj rodzinny” z Baranowicz, obecnie prezes Klubu Polskiego, dzięki pracy i środkom rodziny Pani Szustał w roku 2012 został wyremontowany kościół w Juszkiewiczach, to najlepsi nauczyciele z Baranowicz, Lachowicz, Nowej Myszy, Pińska, to artyści malarze Aliny Kondraciuk, to są nasi lekarze i słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Brześciu, to setki naszych wieloletnich kolegów i koleżanek, którzy nieśli przez 25 lat biało-czerwoną dumnie i odważnie, często narażając na niebezpieczeństwo siebie i swoje rodziny.

Szanowni Państwo, żadna organizacja na Białorusi nie może mieć monopolu na reprezentowanie mniejszości polskiej w naszym kraju, nie może być też przywileju niszczenia dorobku innych i narzucania swojej woli. Na polonijnej mapie Białorusi powinno być miejsce dla wszystkich: także dla tych, którzy od 25 lat kroczą drogą pracy organicznej, dla szkoły i harcerstwa, dla konstruktywnej i twórczej działalności naszych sprawdzonych struktur. Wytyczne MSZ zmieniają się i to czasami kardynalnie co kilka lat, organizacje polskie na Białorusi nie mogą być zakładnikami braku konsekwentnej i odpowiedzialnej polityki wschodniej i dostosowywać się do ciągle zmieniających się wymagań. Politycy i dyplomaci odchodzą, a my – zostajemy na swojej ziemi, na swoich małych ojczyznach na naszej Białorusi i będziemy pracować tak, by zachować ciągłość pracy, by obronić nasz dorobek, tworzony z tak wielką determinacją od 25 lat, by rozwijać dalej współpracę polsko-białoruską i to, co łączy. To my, Polacy na Białorusi, wiemy najlepiej, jak mamy pracować w naszych realiach. Dążymy do pracy legalnej, rejestrujemy i będziemy rejestrować nowe podmioty prawne. Nie prosimy pomocy – jesteśmy mocni, twórczy, kreatywni, prosimy nie niszczyć, nie pozwalać ZPB na zwalczanie niezależnych organizacji i liderów. Prosimy uszanować nasz wybór.

Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych, Brześć i obwód brzeski

ZPB Brześć